Trong kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV hôm 30/10, đại biểu Châu Quỳnh Dao đã phát biểu một vấn đề đáng lưu tâm: Nhiều bạn trẻ hiện nay dường như đang trở nên say mê với thể loại phim ngôn tình, đặc biệt là những bộ phim về “chàng giám đốc lạnh lùng và cô gái nghèo”. Sự phát triển của dòng nội dung này không chỉ ảnh hưởng đến giải trí mà còn có thể tác động sâu sắc đến cách mà họ nhìn nhận về tình yêu và mối quan hệ trong đời sống thực.
Sự Bùng Nổ Của Nội Dung Ngắn
Thế giới mạng xã hội đã chứng kiến sự xuất hiện dày đặc của các video ngắn có chủ đề “ngôn tình”. Một ví dụ điển hình là kênh YouTube đã phát sóng series “Mẹ lao công học yêu”, nói về mối tình chênh lệch tuổi tác, hiện đã thu hút hơn 500 triệu lượt xem. Tiếp đó, loạt phim “Dẫn dụ em vào lòng” xoay quanh mối quan hệ giữa Yên Hạ và Gia Thiên, cùng với “Tình đầu là sói” có sự tham gia của Lê Hạ Anh và Kang Chul cũng đã thu hút sự chú ý lớn từ khán giả. Các đoạn phim ngắn này không chỉ được phát trên YouTube mà còn trên nhiều nền tảng khác như TikTok.
Điểm chung trong những bộ phim này là nội dung thường tập trung vào các tình huống mâu thuẫn diễn ra trong thời gian ngắn, dẫn đến sự thiếu chiều sâu và độ thực tế thấp. Khán giả thường nhận xét rằng nhiều dự án này sao chép ý tưởng từ phim Trung Quốc và thường lạm dụng yếu tố cãi vã để tạo kịch tính. Mỗi tập phim có thời gian từ 5-20 phút, với hàng triệu lượt người xem được ví von như “thức ăn nhanh”, dễ dàng lan truyền trong cộng đồng mạng.
Hình Tượng “Tổng Tài” Trong Văn Hóa Ngôn Tình
Khái niệm “tổng tài bá đạo” xuất hiện từ những thập niên 2000 trong văn học ngôn tình Trung Quốc, chỉ những người đàn ông thành đạt, lạnh lùng và có phần kiểm soát trong tình yêu. Nhiều tiểu thuyết nổi tiếng như “Đạo tình” hay “Tổng tài và tôi” đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều bộ phim, góp phần duy trì phổ biến của hình mẫu này trong văn hóa giải trí hiện đại.
Sự phát triển của các nền tảng video ngắn như Douyin và WeTV đã thúc đẩy sự lan rộng của dòng phim tình cảm giữa “tổng tài và cô gái nghèo”. Những câu chuyện trong các bộ phim này thường gắn liền với công sở và khai thác nhiều khía cạnh khác nhau của mối quan hệ tình cảm, từ sự đáng yêu cho đến những mâu thuẫn gia đình.
Xu Hướng Giải Trí Toàn Cầu
Theo báo cáo “Nhu cầu giải trí số 2024-2025” của Appota, người Việt dành trung bình 70 phút mỗi ngày để xem video dài trên YouTube và gần 60 phút cho video ngắn, chủ yếu trên TikTok. Sự phổ biến không chỉ giới hạn ở châu Á; dữ liệu từ DataEye cho thấy hơn 270 triệu người dùng quốc tế đã tải phim ngắn Trung Quốc về thiết bị cá nhân trong quý I năm 2023.
Dòng phim siêu ngắn (micro drama) đã trở thành xu hướng giải trí toàn cầu, với doanh thu khoảng 2 tỷ USD mỗi năm. Thể loại này được thiết kế đặc biệt cho người dùng điện thoại, phù hợp với thói quen xem nhanh của người tiêu dùng hiện đại. Sự bùng nổ này đã diễn ra sau đại dịch khi khán giả tìm kiếm hình thức giải trí dễ tiếp cận và nhanh chóng.
Ảnh Hưởng Đến Nhận Thức Xã Hội
Dù các video ngắn đem lại cảm giác thư giãn và giúp người xem thoát khỏi thực tại, một số chuyên gia lo ngại rằng chúng có thể tác động tiêu cực đến nhận thức xã hội. Hình ảnh những chàng trai vượt qua mọi rào cản để yêu bình thường là điều đáng đồng cảm, nhưng những bộ phim này thường miêu tả nhân vật nữ một cách yếu thế, dễ tha thứ và để cho nam chính áp đặt lên cuộc sống của họ. Điều này tạo nên một mô hình mà nhiều khán giả trẻ có thể coi quyền lực và chiếm hữu là thước đo của tình cảm.
Giáo sư Geng Song từ Đại học Hong Kong nhận định rằng mặc dù những bộ phim này tôn vinh tình yêu, chúng cũng củng cố định kiến giới, ảnh hưởng xấu đến quan hệ tình cảm trong xã hội hiện đại.
Đề Xuất Cải Cách Quản Lý Nội Dung
Để giải quyết vấn đề này, Tổng cục Phát thanh Truyền hình Trung Quốc đã yêu cầu các đơn vị sản xuất giảm số lượng và nâng cao chất lượng các bộ phim liên quan đến tình yêu nơi công sở, đồng thời tăng cường quản lý nội dung với mong muốn xây dựng những câu chuyện tích cực, mang tính chất nhân văn hơn.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải hoàn thiện cơ chế phân loại độ tuổi cho các nền tảng, nhằm hạn chế nội dung có thể gây hại tâm lý cho người xem. Trường học cũng cần đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục kỹ năng số và khả năng giao tiếp cảm xúc trong mối quan hệ.
Đại biểu Châu Quỳnh Dao khẳng định rằng cần có chế tài nghiêm ngặt đối với các nền tảng cố tình khai thác tâm lý người dùng để kiếm lợi. Những bộ phim ngôn tình phi thực tế, nếu tiếp tục được ưa chuộng, có thể gây ra “lệch chuẩn” trong văn hóa ứng xử.
Tóm lại
Phim ngôn tình, đặc biệt là thể loại “chàng giám đốc lạnh lùng và cô gái nghèo”, đang thu hút sự chú ý lớn từ giới trẻ trên mạng xã hội. Tuy nhiên, sự bùng nổ này cũng đặt ra nhiều vấn đề về nhận thức xã hội và cách mà giới trẻ hiểu và định nghĩa về tình yêu. Việc quản lý nội dung phim và nâng cao nhận thức xã hội sẽ là những yếu tố quan trọng trong việc định hình văn hóa giải trí tương lai.
