Bộ An ninh nội địa Mỹ (DHS) đang đối diện với thách thức ngày càng gia tăng từ ba tiểu bang lớn – California, New York và Illinois – khi cơ quan này cảnh báo rằng việc không tuân thủ các lệnh tạm giữ di dân không giấy tờ có thể dẫn đến kiện tụng và cắt tài trợ liên bang.
Cảnh báo từ DHS
Vào ngày 20 tháng 9, Quyền Giám đốc Cơ quan Thực thi di trú và hải quan Mỹ (ICE), Todd Lyons, đã yêu cầu các tổng chưởng lý của ba tiểu bang trên phải có phản hồi trong vòng hai ngày về việc liệu họ có tuân thủ “hàng nghìn lệnh tạm giữ” hay không. Những lệnh này yêu cầu các nhà tù phải thông báo cho ICE trước khi thả phạm nhân và giữ họ thêm tối đa 48 giờ để cơ quan này có thời gian tiếp nhận.
Theo thông tin từ DHS, Illinois và New York đã từ chối thực hiện các lệnh này, trong khi California vẫn chưa có phản hồi. Để phản ứng, ông Lyons đã gửi một bức thư cáo buộc rằng các tiểu bang này đang cản trở thực thi di trú, và đe dọa nhờ Bộ Tư pháp can thiệp nếu không tuân thủ. Ông cũng cảnh báo rằng việc từ chối sẽ dẫn đến việc “hàng nghìn tội phạm nhập cư bị thả ra cộng đồng”.
Quan điểm của các tiểu bang
Các tiểu bang này đều khẳng định rằng việc tuân thủ các lệnh tạm giữ chỉ mang tính tự nguyện. Văn phòng Tổng chưởng lý California nhấn mạnh rằng phán quyết của tòa án quy định đây là yêu cầu, không phải nghĩa vụ. Bang Illinois cũng chỉ ra rằng họ không quản lý việc giam giữ trước xét xử nên “hiếm khi” nhận lệnh từ ICE và lo ngại trách nhiệm pháp lý nếu ICE xảy ra sai sót. Trong khi đó, New York yêu cầu phải có lệnh từ tòa án chứ không chỉ là lệnh hành chính.
Trợ lý Bộ trưởng DHS, Tricia McLaughlin, đã chỉ trích các chính sách “khu trú ẩn”, cho rằng chúng đã dẫn đến việc thả tội phạm nhập cư ra cộng đồng và đe dọa an toàn công cộng.
Thực trạng dữ liệu di trú
Theo DHS, bắt đầu từ khi chính quyền Tổng thống Donald Trump nắm quyền, ICE đã bắt giữ khoảng 400.000 người nhập cư không giấy tờ, trong số đó có đến 70% mang theo cáo buộc hoặc tiền án hình sự. Điều đáng chú ý là trong số người được thả ra có những nghi phạm về tội xâm hại tình dục trẻ em, hành hung cảnh sát, buôn ma túy và tàng trữ súng.
Các tòa án liên bang cũng đã từng thông qua quyết định rằng các lệnh tạm giữ chỉ mang tính chất yêu cầu, và việc giam giữ người mà không có lệnh tư pháp có thể vi phạm Tu chính án thứ tư của Hiến pháp Mỹ.
Luật hạn chế hợp tác với ICE
.jpg/960px-T%C3%B4_L%C3%A2m_in_Hanoi_-_2024_(P064238-935063).jpg "Căng thẳng gia tăng giữa Bộ An ninh Nội địa Mỹ và ba tiểu bang về lệnh tạm giữ di dân 17")
Các bang California, New York và Illinois đã ban hành các luật nhằm hạn chế sự hợp tác với ICE. California chỉ cho phép hợp tác trong một số trường hợp tội phạm nghiêm trọng, New York yêu cầu lệnh tư pháp, trong khi Illinois cấm giam giữ nếu không có lệnh từ tòa án.
Người ủng hộ những chính sách này cho rằng chúng giúp xây dựng niềm tin giữa cảnh sát và cộng đồng nhập cư. Trái lại, chính quyền của ông Trump cho rằng các chính sách này đã làm suy giảm khả năng của ICE trong việc bắt giữ tội phạm, dẫn đến các cuộc biểu tình và xung đột tại nhiều thành phố.
Các động thái trong tương lai
Gần đây, Bộ Tư pháp cùng các cơ quan liên bang đã tìm cách cắt tài trợ cho các tiểu bang hạn chế hợp tác, gây ra nhiều vụ kiện. Ông Lyons khẳng định rằng ICE ưu tiên hợp tác nhưng sẽ không chấp nhận “cản trở vô trách nhiệm”, mặc dù ông không nêu rõ Bộ Tư pháp sẽ hành động như thế nào.
Tóm lại
Sự căng thẳng giữa Bộ An ninh Nội địa Mỹ và ba tiểu bang California, New York và Illinois đang ngày càng trở nên nghiêm trọng khi vấn đề lệnh tạm giữ di dân không giấy tờ trở thành một điểm nóng chính trị.
